آزمون انفرادیآزمون انفرادی، یکی از مباحث مطرح در روان‌شناسی بوده و به معنای آزمونی است که به وسیله یک متخصص کارآزموده در مورد یک نفر، در یک زمان معین اجرا می‌گردد. در آزمون انفرادی امکان مشاهده مستقیم رفتار آزمودنی و یا شناسایی علل کارکرد غیرعادی آزمودنی، وجود دارد. در این مقاله بعد از بیان تعریف آزمون انفرادی و بیان ویژگی‌های آن به بررسی برخی از انواع آن می‌پردازیم. ۱ - تعریفآزمون انفرادی، آزمونی است که به وسیله یک متخصص کارآزموده در مورد یک نفر، در یک زمان معین اجرا می‌گردد. در آزمون انفرادی امکان مشاهده مستقیم رفتار آزمودنی و یا شناسایی علل کارکرد غیرعادی آزمودنی، وجود دارد. متخصصین، رفتار فرد را در برابر سوالات شفاهی و وظایف معین مشاهده کرده و واکنش‌های فرد را یادداشت می‌نمایند. متخصصین از این طریق می‌توانند اطلاعات باارزشی را به دست آورند. [۱]
شرتزر، واتسون، اصول راهنمایی و مشاوره، ص۱۸۹، ترجمه علی شریعتمداری، تهران، دریچه، ۱۳۷۹، چاپ اول.
۲ - فرصت کافیدر آزمون انفرادی، آزماینده فرصت کافی برای ایجاد ارتباط نزدیک و جلب همکاری را دارد. در این آزمون‌ها اگر برای آزمودنی مشکلی از قبیل: بیماری، خستگی، نگرانی و اضطراب به وجود آید، آزماینده به راحتی متوجه آن خواهد شد و اگر آزماینده بخواهد، می‌تواند با توافق آزمودنی آزمون را به جلسه بعد موکول کند. برای اجرای آزمون‌های انفرادی، آزماینده باید آموزش و تجربه زیادی داشته باشد. اگر وقت لازم موجود باشد تست‌های فردی، اطلاعات جامع‌تر و عمیق‌تری در مورد فرد به دست می‌دهد تا تست‌های گروهی. [۲]
آناستازی، ا، روان‌آزمایی، ترجمه محمدنقی براهنی، ص۳۴۰، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۷۱، چاپ سوم.
۳ - دقت بیشترآزمون انفرادی از آزمون گروهی دقیق‌تر است به لحاظ اینکه آزماینده می‌تواند در حین اجرای آزمون اطمینان حاصل کند که آزمودنی نحوه پاسخ‌گویی به سوالات را فهمیده است. البته این ویژگی‌ها در شرایطی مهیا می‌شود که اجرا و شیوه راهنمایی برای همه آزمودنی‌ها یکسان باشد. [۳]
نادری، عزت‌الله، سنجش و‌اندازه‌گیری و بنیادهای تحلیلی ابزارهای آن در علوم تربیتی و روان‌شناسی، ص۳۹، تهران، معین، ۱۳۷۱، چاپ دوم.
۴ - سنین پیش از مدرسهدر سنین پیش از مدرسه، آزمون‌ها باید به‌طور انفرادی اجرا شوند تا ارتباط و همدلی با کودکان ایجاد گردد و بتوان از ماده‌های شفاهی و عملی که مخصوص این قبیل کودکان هستند استفاده کرد. [۴]
آناستازی، ا، روان‌آزمایی، ترجمه محمدنقی براهنی، ص۳۴۶، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۷۱، چاپ سوم.
با وجود اینکه به ارزش آزمون‌های فردی اذعان داریم و می‌دانیم مشاوران و روان‌شناسان غالبا در محیط‌های گوناگون غیرآموزشگاهی از آزمون‌های فردی استفاده می‌کنند، اما مشاوران مبتدی به‌ویژه در محیط‌های آموزشی، بیشتر اوقات منحصرا با آزمون‌های گروهی کار می‌کنند. [۵]
گیبسون، رابرت، مبانی مشاوره و راهنمایی، ص۳۰۵، ترجمه باقر ثنایی، تهران، بعثت، ۱۳۷۷، چاپ سوم.
پرکاربردترین آزمون‌های فردی، دو آزمون "استنفورد – بینه" (Estan ford_ Binet)و مجموعه آزمون‌های "وکسلر" است که توسط "دیوید وکسلر" (Wechler) ارائه گردیده و شامل مقیاس هوش وکسلر برای کودکان پیش‌دبستانی (WISC)، دبستانی (WPPSI) و بزرگسالان (WAIS R) است که برای سنین مختلف، نسخه‌های مختلفی در دسترس است. [۶]
و. کریستانی، جورج، روان‌شناسی مشاوره، ص۳۵۵، ترجمه رضا فلاحی، تهران، رشد، ۱۳۷۴، چاپ اول.
۵ - آزمون استنفورد بینهآزمون استنفورد – بینه، مشهورترین آزمون کلامی فردی برای سنجش هوش است که از سن ۲ سالگی تا بزرگسالی را‌اندازه‌گیری می‌کند. [۷]
شاملو، سعید، روان‌شناسی بالینی، ص۶۸، تهران، رشد، ۱۳۷۶، چاپ ششم.
این آزمون بیشتر از سایر آزمون‌های انفرادی به آزماینده امکان می‌دهد که شیوه‌های کار آزمودنی، برداشت او از مساله و سایر جنبه‌های کاربردی را، مورد مشاهده قرار دهد. آزمون‌های فردی استنفورد – بینه و وکسلر، در کلینیک‌ها به‌کار رفته و جنبه بالینی دارند. شواهد حاکی از آن است که کارکرد کودکان نابهنجار هیجانی در آزمون‌های انفرادی بهتر از آزمون‌های گروهی است. در برخی از آزمون‌های انفرادی از قبیل استنفورد – بینه یا آزمون واژگان مصور، ماده‌هایی که آزماینده ارائه می‌کند، با در نظر گرفتن پاسخ‌های قبلی آزمودنی انتخاب می‌شوند. بنابراین، در این قبیل آزمون‌ها، موادی به آزمودنی ارائه می‌شوند که دشواری آنها در محدوده استعداد آزمودنی است. ۶ - آزمون‌های ویژه کودکانتمام آزمون‌هایی که ویژه آزمایش کودکان شیرخوار پیش از مدرسه هستند به صورت انفرادی اجرا می‌شوند که عبارت است از: [۸]
آناستازی، ا، روان‌آزمایی، ترجمه محمدنقی براهنی، ص۳۴۸، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۷۱، چاپ سوم.
الف. مقیاس‌های تحولی گزل (Gesell Scales Development) ۷ - پانویس
۸ - منبع• سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «آزمون انفرادی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۹/۰۶/۱۶. رده‌های این صفحه : آزمون‌های روانی | روان‌سنجی | روان‌شناسی بالینی | مباحث روان‌شناسی | مشاوره و راهنمایی
|